آداب خواستگاری

اگر مراسم خواستگاری انجام شود، علاوه بر اینكه سنتی پسندیده رعایت شده است، به شناخت بهتری ازطرف مقابل دست می یابیم. یكی ازدلایلی كه ازدواج جوانان را ناپایدارمی كند، انتخاب همسربه صورت فردی است. معمولاً هنگامی كه ازدواج ها با حضور و موافقت خانواده ها صورت می گیرند، ازپایداری بیشتری برخوردار می شوند.

از دیگر عوامل مۆثر بر پایداری این ازدواج ها، وجود امكان بیشتر برای شناخت است. آنچه جوان را از بزرگسال متمایز می كند، میزان تجارب بیشتر فرد بزرگ سال است وگرنه ساختارهای ذهنی در هر دو مورد مشابه است. پس ما وقتی به تنهایی ازكسی تقاضای ازدواج می كنیم، فرصت استفاده ازتجارب ارزنده دیگران را ازدست می دهیم و به شناختی محدود از فرد دل خوش می كنیم.

فواید شناخت در خواستگاری جمعی

در شناخت جمعی چون افراد زیادی در شناسایی نقش دارند، شناخت دقیق‌تر انجام می‌شود. در این نوع شناخت، فرد از جوانب گوناگون مورد سنجش قرار می‌گیرد و هرکس از زاویه خاصی به وی می‌نگرد. بنابراین، علاوه بر بررسی کلّیت وجود فرد، به جنبه‌های ویژه او نیز توجه می‌شود كه درنتیجه انتخاب بهتری صورت می‌گیرد؛ زیرا هدف همه حاضران شناخت طرف مقابل است. در انتخاب جمعی، زمانی که افراد مجرب پس از ارزیابی خود فرد مقابل را تأیید می‌کنند، امید به استحکام زندگی زوجین بیشتر می‌شود تا هنگامی که فقط یک فرد به انتخاب فردی دیگر می‌پردازد.

شناخت جمعی، اطمینان خاصی را برای فرد به ارمغان می‌آورد. وقتی که چند نفر بر خوب‌ بودن فردی صحّه می‌گذارند، دختر یا پسر با اتکا به شناختی که از ناحیه دیگران به‌دست می‌آورند، از آرامش روانی بیشتری برخوردار می‌شوند؛ به‌ این‌ ترتیب هر یك از آنها به ‌هنگام گزینش همسر، قوت قلب بیشتری دارند. این در حالی‌ است كه در انتخاب فردی، که توسط خود دختر یا پسر صورت می‌گیرد، مدام نگران هستند که مبادا طرف مقابل از شایستگی‌های لازم برخوردار نباشد؛ زیرا در این صورت آنها خود را به‌دلیل انتخاب نامناسب، مستحق سرزنش و شماتت می‌بینند و آرامش روانی خویش را از دست می‌دهند.

از دیگر فواید شناخت جمعی، کاهش تردید در انتخاب است. تجربه نشان می‌دهد هنگامی كه شخص به‌ تنهایی مبادرت به انتخاب همسر می‌کند، سخت دچار تردید در گزینش همسر می‌شود، زیرا نگران است که مبادا به ‌میزان کافی از شناخت نرسیده باشد. اما وقتی که در کنار شناخت خود، شناخت دیگران را نیز ملاک قرار ‌دهید از تردیدها کاسته و باعث می‌شود زودتر به انتخاب صحیح برسید. شناخت جمعی، مانع تأخیر بی‌مورد در ازدواج ‌می‌شود و از درگیری‌های شخص با خودش می‌کاهد و او را کمتر دچار کشش‌های درونی می‌کند.

مشورت با دیگران نیز موهبت دیگری است که دختر یا پسر جوان به‌ هنگام همسر گزینی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. افلاطون می‌گوید: وقتی آدمی بر سر دوراهی قرار می‌گیرد، در صورتی‌ که همراهانی دارد باید با آنها مشورت کند و تا معلوم نشده است که هر راه به کجا می‌رسد، نباید گامی پیش بنهد. پس عقل که ابزار شناسایی است از طریق وقوف بر یافته‌های دیگران به انتخابی بهتر دست می‌یابد؛ چراكه با مدد عقل دیگران، توانی مضاعف می‌یابد.

حسن دیگری که خواستگاری جمعی دارد این است که دختر احساس احترام بیشتری می‌کند و برداشت او این است که برای او احترام ویژه‌ای قائل شده‌اند؛ حال آنکه در انتخاب فردی چنین احساسی ندارد.

چرا خواستگاری پسر از دختر؟

در جامعه ما رسم بر این است كه خانواده پسر به خواستگاری دختر بروند. خواستگاری پسر از دختر، امری عرفی است كه از فطرت مرد و زن نشئت می گیرد؛ زیرا مرد خواهان است و زن خوانده؛ مرد طالب است و زن مطلوب؛ فطرت مرد طلب و نیاز است و فطرت زن جلوه وناز.

خواستگاری مرد به دلیل بالا بودن ارزش، حیثیت، لطافت و ظرافت زن است. گوهر را در موزه نگهداری می كنند و این خواستاران هستند كه برای دیدن آن موجود ارزشمند به سراغش می روند. بنابراین كاملاً خلاف فطرت، احترام و شخصیت زن است كه به دنبال مرد برود. برای مرد قابل تحمل است كه از خانمی خواستگاری كند و آن خانم بهانه بیاورد، نازكند، شرط بگذارد و نهایتاً جواب منفی بدهد. اما برای زن قابل تحمل نیست كه مردی را به همسری خود دعوت كند و احیاناً جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود؛ زیرا زن می خواهد الهه عشق، معشوق و مورد پرستش باشد و از قلب مرد سر در آورد تا بر سراسر وجود او حكومت كند.

تجربه ها نشان می دهد اكثر دخترانی كه از پسران خواستگاری كرده اند، پس ازازدواج با نارضایتی، اختلاف با خانواده همسر و شكست روبه رو شده اند. مطالب ذكرشده، واقعیت های اجتماع بشر است. به عقیده ویلیام جیمز، فیلسوف و روانشناس معروف آمریكایی، حیا وخودداری ظریفانه زن، غریزی نیست. بلكه دختران درطول تاریخ دریافته اند كه این مسئله اختصاص به جنس بشر ندارد. همواره این مأموریت به جنس نر داده شده است كه خود را دل باخته و نیازمند به جنس مخالف نشان بدهد. شاید بتوان گفت خواستگاری از جنس ماده درمیان انسان ها نه غریزی است و نه آموخته تاریخ، بلكه فطری است. به این معنا كه جذب و انجذاب میان آدمیان برخواسته ازعواطف عالی انسانی است و نه صرفاً تمایلات جسمی وجنسی.

اما متأسفانه امروزه نهضت فمینیسم و متعصبان به جنس زن، به بهانه برابرسازی حقوق زن و مرد این موجود ظریف و رۆیایی را كه بهشت می تواند زیر پای او باشد از عرش به فرش آورده و شخصیت انسانی و الهی او را لكه داركرده است.

نکاتی درمورد آداب خواستگاری

* طبق سخنان پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و ائمه اطهار (علیهم السلام) بهترین روز برای خواستگاری، روز جمعه و در ساعات بعد از ظهر است. همچنین بهتر است زمانی برگزار نشود که قمر در عقرب است.

* برای به دست آوردن آرامش، قبل از خواستگاری دو ركعت نماز طلب بخوانید و دعا كنید كه آنچه خیر و صلاح است برای شما پیش آید.

* از آنجا كه اولین دیدارها همیشه در اذهان می ماند، رعایت پاكیزگی و منظم بودن بسیار مهم است.

* جلسه اول خواستگاری را در خانه عروس برگزاركنید نه جای دیگر، زیرا محیط خانه آرامش بیشتر و شناخت كاملتری به دنبال دارد.

* حضور والدین و یا شخص امین و با تجربه، كمك زیادی به انجام خواستگاری می كند.

* مهم نیست چند نوع میوه خریداری كرده اید. اما سعی كنید با زیبا چیدن آنها و پاكیزگی و زیبا آراستن سالن پذیرایی، محیطی دلپذیر ایجاد كنید.

* از پوشیدن لباس های تنگ كه باعث ناراحتی شما می شود و همچنین از پوشیدن لباس های پر زرق و برق اجتناب كنید به دلیل اینكه جلب توجه می كنند و تمركز را برهم می زنند.

* برای دستیابی به شناخت بیشتر از خانواده پسر و نیز آشنایی با فرهنگ وآداب و رسوم و موقعیت اقتصادی آنها جلسه یا جلساتی از گفتگوها را در منزل پسر برگزار كنید.

* دختر و پسر برای شناخت بیشتر از یكدیگر می توانند به نحوه راه رفتن، نشستن، صحبت كردن و حتی كفش پوشیدن طرف مقابل توجه كنند. همه این رفتارها نشان دهنده شخصیت فرداست.

* صحبت حضوری دختر و پسر با یكدیگر بهتر از صحبت كردن با تلفن، چت و... است. با صحبت كردن حضوری قادر به دیدن حالات و حركات و نحوه مكالمات یكدیگر هستید. در نتیجه، با رعایت این مطلب به شناخت بهتری خواهید رسید.

* اگر در نگاه اول از ظاهر فرد مقابل خوشتان نیامد ولی برایتان قابل تحمل بود، با او به گفتگو بپردازید؛ شاید نظرتان عوض شد.

* چنانچه در اواسط جلسه احساس كردید طرف مقابل مناسب شما نیست، جلسه را متوقف كنید. زیرا در صورت ادامه، ممكن است بین افراد وابستگی ایجاد شود. در این صورت، دادن جواب منفی سخت است و به فرد مقابل ضربه روحی وارد می شود.

برگرفته از ساج